Łupież dotyczy 50% ludności rasy białej, występuje zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Często na początku pojawia się łupież suchy, który przekształca się w łupież tłusty. Wiele osób nie potrafi samemu zlikwidować łupieżu. Często po zastosowaniu szamponu, który ma usunąć łupież, zmiany ustępują na chwile, zmienia się postać łupieżu, zanikają pewne objawy ale łupież pozostaje. Problem polega na tym, że szampon jest nieodpowiednio dobrany. Zarówno łojotokowe zapalenie skóry jak i łupież są najczęściej wywołane przez grzyba drożdżopodobnego Malassezia ovale (Pityrosperum ovale, Malassezia furfur), który normalnie występuje na owłosionej skórze głowy, lecz u osób z łupieżem jego ilość wzrasta nawet 10-krotnie. Ponadto na powstanie łupieżu składa się jeszcze kilka innych czynników jak np podwyższona mitoza skóry owłosionej czy podwyższona sekrecja gruczołów łojowych. Dlatego działanie przeciwłupieżowe powinno być dokładnie dobrane w zależności od czynników, które nasilają łupież. Istotne jest również jak często używany jest szampon o działaniu przeciwłupieżowym, zbyt częste stosowanie może doprowadzić do przesuszenia skóry i podrażnień. Dlatego szampon leczniczy powinien być używany 2-3 razy w tygodniu na zmianę z łagodnym szamponem do codziennej pielęgnacji.
Związki przeciwłupieżowe w zależności od mechanizmu działania dzielą się na 3 grupy:
– cytostatyczne (np. dziegcie, piroktolamina)- ich działanie polega na hamowaniu nadmiernego złuszczania owłosionej skóry głowy, skuteczność ogranicza się tylko do okresu stosowania, poniewaz działaja tylko objawowo,
– keratolityczne (np kwas salicylowy, związki siarki)- działanie polega na rozluźnieniu połączeń i usunięciu komórek zrogowaciałego naskórka, ponadto związki siarki wykazują działanie przeciwgrzybicze i przeciwłojotokowe,
– przeciwgrzybicze (np. pirytionian cynku, piroktolamina, imidazole)- czyli preparaty działające przyczynowo, hamują rozwój grzybów Malassezia furfur.
W zależności od tego czy jest to łupież suchy czy tłusty należy wybierać szampony zawierające substancje działające na różnych płaszczyznach.Coraz częściej w szamponach przeciwłupieżowych wykorzystuje się surowce pochodzenia roślinnego. Warto wybierać te szampony które w składzie zawierają np liście pokrzywy, kwiaty rumianku, korzeń mydlnicy czy łopianu. Niestety w niektórych przypadkach stosowanie tylko szamponów jest mało skuteczne, wtedy należy włączyć inne preparaty w postaci płynów czy emulsji o działaniu przeciwzaplanym, przeciwgrzybiczym, złuszczającym, łagodzącym lub przeciwświądowym.
