Spis treści
- Przyczyny rozwoju grzybicy strzygącej
- Grzybica strzygąca powierzchowna i głęboka
- Rozpoznanie grzybicy strzygącej
- Jak leczyć grzybicę strzygącą?
Na skórze głowy mogą rozwijać się różne choroby. Nieleczone przybierają naprawdę nieprzyjemne objawy. Jednym z takich schorzeń jest grzybica strzygąca. To jedna z odmian grzybicy, często występująca również u dzieci. Do rozwoju przyczyniają się grzyby – dermatofity z rodzaju Trichophyton i Microsporum, które atakują owłosioną skórę głowy, brodę, ale też paznokcie. Skąd pochodzi nazwa? Najbardziej charakterystycznym objawem są obszary objęte stanem zapalnym, które wyglądają jak nierówno przystrzyżone. W rzeczywistości dochodzi na nich do łamania się i utraty włosów. W tym artykule opowiadamy o przyczynach choroby, jej postaciach, objawach, diagnostyce i procesie leczenia.
Przyczyny rozwoju grzybicy strzygącej
Przede wszystkim należy podkreślić, że grzybica strzygąca należy do chorób zakaźnych. Przenoszona jest najczęściej wskutek kontaktu ze zwierzętami – kotami lub psami, ale dermatofity przyczyniające się do jej rozwoju występują również w glebie. Czynnikiem, który sprzyja postępowi choroby, jest skóra głowy pozbawiona łoju – to właśnie dlatego częściej spotkamy się z nią u dzieci. Na jej eskalację narażone mogą być też osoby cierpiące na różne choroby ogólnoustrojowe i o osłabionym układzie odpornościowym. Do innych czynników, które mogą ułatwić jej rozwój, zaliczyć można przyjmowanie niektórych leków (np. antybiotyków, kortykosteroidów immunosupresantów), a także niewłaściwą higienę i pielęgnację skóry głowy. Przykładem tego ostatniego może być stosowanie kosmetyków do włosów o silnym działaniu likwidującym sebum. Warto pamiętać, że sebum, czyli płaszcz lipidowy, to nie tylko objaw przetłuszczającej się skóry głowy – w normalnych ilościach stanowi barierę ochronną dla skalpu, a jego agresywne usuwanie jest niezalecane.
Grzybica strzygąca powierzchowna i głęboka
To nieprzyjemne schorzenie może przybrać jedną z dwóch postaci: powierzchowną lub głęboką. Pierwsza z nich ma dosyć łagodny przebieg i zwykle po pewnym czasie ustępuje, natomiast druga jest już niestety trudną do wyleczenia chorobą skórną.
– Grzybica strzygąca powierzchowna często występuje u dzieci i samoczynnie zanika po okresie dojrzewania. Przejawia się wspominanymi już, charakterystycznymi obszarami przypominającymi nierówno przystrzyżone włosy. Osoby cierpiące na tę odmianę choroby mogą zauważyć niewielką utratę i łamanie się włosów, stany zapalne oraz łuszczenie się skóry głowy na zaatakowanych dermatofitami obszarach. Z kolei w miejscach nieobjętych stanem zapalnym włosy mogą przybierać charakterystyczny, „szczeciniasty” wygląd. Postać powierzchowną tego schorzenia dzieli się na kolejne trzy rodzaje: kropkowatą, łupieżowatą i złuszczającą. Choroba ma charakter przewlekły, ale nie prowadzi do bliznowacenia ani do nieodwracalnego łysienia.
– Grzybica strzygąca głęboka to z kolei silna i trudna do wyleczenia odmiana tego schorzenia. Wyróżnia się zauważalnymi stanami rumieniowatymi, wraz z którymi bardzo często występuje masowe wypadanie włosów, rozwój silnego stanu zapalnego oraz intensywne złuszczanie się naskórka. Powodowana jest przez grzyby zoofilne lub antropofilne – w przypadku tych pierwszych kolejnym z nieprzyjemnych objawów może być wystąpienie krostek i ognisk stwardnienia. Pacjent narzeka również na świąd, a łamiące się włosy wyglądają na nierówno przystrzyżone. Aby leczenie było skuteczne, należy rozpocząć je możliwie jak najwcześniej. Choroba ta bowiem nie dość, że daje bardzo nieprzyjemne objawy, to prowadzi też do bliznowacenia oraz trwałej utraty włosów w miejscu zaatakowanym przez pasożyty.
Rozpoznanie grzybicy strzygącej
W diagnozowaniu tego schorzenia główną rolę odgrywają badania mikroskopowe łusek oraz włosów. Korzysta się również z lamp fluorescencyjnych, które podświetlają miejsca zakażone dermatofitami na kolor zielony. Wykonać można również posiew mykologiczny pozwalający na identyfikację gatunku pasożyta. Rozpoznaniem przypadłości zajmuje się dermatolog, badania może zalecić również trycholog. W przypadku powierzchownej postaci choroby należy różnicować ją z łysieniem plackowatym, łupieżem, łuszczycą i wypryskiem łojotokowym. Głęboką postać schorzenia różnicuje się z kolei z takimi jednostkami chorobowymi, jak czyraczność, figówka gronkowca oraz ziarniniak drożdżakowy.
Jak leczyć grzybicę strzygącą?
Proces leczenia zależy od postaci schorzenia. W przypadku odmiany powierzchownej zwykle ogranicza się on do miejscowego stosowania maści i żeli, które w składzie zawierają takie substancje, jak na przykład cyklopiroks, ketokonazol czy terbinafina. Leczenie zwykle zostaje też uzupełnione o specjalne środki do pielęgnacji włosów i skóry głowy, na przykład szampony. Ponieważ jest to choroba zakaźna, dziecko, u którego ją rozpoznano, może otrzymać czasowe zwolnienie ze szkoły. Niezbędne jest też dbanie o higienę. Głęboka postać tej przypadłości może być leczona z wykorzystaniem środków doustnych – terbinafiny, ketokonazolu lub itrakonazolu. Jeśli podejrzewamy zakażenie ze strony zwierzaka domowego, warto też zabrać go na wizytę do weterynarza.
