Mocznik jest jednym z głównych składników NMF-u czyli naturalnego czynnika nawilżającego, który odpowiada za nawodnienie zewnętrznej warstwy naskórka, czyli warstwy rogowej. Syntetycznie jest białym proszkiem, rozpuszczalnym w wodzie i alkoholu. Ma silne właściwości higroskopijne, a więc pochłania wilgoć- jest humektantem, dzięki czemu ma właściwości silnie nawilżające. Stosowany jest także jako antyseptyk do odkażania ran oraz do leczenie kurzajek.
W kosmetykach i preparatach do skóry głowy stosowany jest najczęściej w stężeniach 2-10%. W zależności od stężenia wykazuje on różne właściwości:
⦁ <10%- wykazuje właściwości silnie nawilżające, gdyż przyciąga cząsteczki wody i zatrzymuje je w skórze a także przyspiesza podziały komórkowe warstwy ziarnistej skóry właściwej, co przyspiesza jej regenerację; najczęściej w balsamach i kremach.
⦁ 10%- wykazuje właściwości przeciwbakteryjne; często spotykany w preparatach przeciwtrądzikowych ale także do skóry atopowej.
⦁ >10%- zwiększa przepuszczalność naskórka, dzięki czemu ułatwia wnikanie innym składnikom wgłąb skóry.
⦁ 20%- wykazuje właściwości złuszczające; stosowany w leczeniu rogowacenia mieszkowego, egzemy, hiperkeratoz.
⦁ >20%- wykazuje działanie keratynolityczne- rozpuszczanie i denaturacja białek.
W trychologii mocznik ceniony jest za właściwości nawilżające i złuszczające. Preparaty o niższych stężeniach mocznika pomagają w łagodzeniu objawów atopowego zapalenia skóry, które objawia się suchością skalpu. Złuszczające działanie mocznika pozwala oczyścić skórę z przylegających łusek, które występują w takich zaburzeniach jak łuszczyca, łupież lub atopowe zapalenie skóry. W przypadku zaczopowanych ujść mieszków włosowych mocznik może je udrożnić, co zwiększy przenikalność innych korzystnych substancji (np. wzmacniających lub antyłojotokowych).